Je hebt er wellicht nog niet eerder van gehoord, maar het bestaat wel degelijk: het netwerk van rekencoördinatoren! Ruud Manintveld startte het netwerk op en vertelt erover. “Zo proberen we zo goed mogelijk gebruik te maken van de kennis die er binnen de scholen van de ASKO is.”
“Een boer laat zijn drie zoons 17 paarden na. De oudste krijgt de helft, de middelste krijgt een derde en de jongste krijgt een negende van de paarden. Ze moeten de paarden eerlijk verdelen, maar ze mogen geen paarden in stukken snijden. Hoe moeten ze dat nou aanpakken?”
Mijn naam is Ruud Manintveld en ik ben al van kinds af aan gek op rekenen, rekenraadsels en rekenspelletjes. Ik werk inmiddels alweer 8 jaar als leerkracht op de St. Antoniusschool in het centrum van Amsterdam. Toen mij een jaar of 5 geleden werd gevraagd om mij bij te scholen, was de keuze snel gemaakt om dat voor het vak rekenen te doen.
“Antwoord: ze lenen een paard bij de buurman en hebben nu 18 paarden. Daarvan nemen ze de helft (9) + een derde (6) + een negende (2) = 17 paarden en ze geven het overgebleven paard weer terug aan de buurman.”
Ik kwam per toeval terecht bij de ‘verkorte opleiding rekencoördinator PO’, gegeven door Ceciel Borghouts (auteur van ‘Voorkom ernstige rekenproblemen’, medeauteur van het protocol ‘Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie (ERWD)’ en van de methodes ‘Pluspunt 4’ en ‘Wereld in Getallen 5’). Deze opleiding was voor mij op onderwijsgebied een levensveranderende gebeurtenis.
“Van 9 kazen is 1 kaas hol. Je hebt een weegschaal (balans) tot je beschikking en je mag maar 2 keer wegen. Hoe moet je de kazen over de balans verdelen om er altijd achter te komen welke kaas hol is?”
Toen ik ongeveer 20 jaar geleden de verkorte deeltijdopleiding volgde aan de iPabo, was daar, naast de eigen vaardigheid voor rekenen, weinig aandacht voor andere onderdelen van het rekenonderwijs, zoals de rekendidactiek. En ik wilde nou juist zo graag antwoord op de vraag hoe ik het uit moest leggen aan de kinderen in mijn klas. Na vele jaren trouw de rekenmethode gevolgd te hebben, kreeg ik ineens antwoorden op al mijn vragen van Ceciel Borghouts.
“Antwoord: maak 3 stapeltjes van 3 kazen. Leg 2 stapeltjes van 3 op de balans. Slaat de balans door, dan weet je in welke stapel de holle kaas zit. Blijft de balans gelijk, dan zit de holle kaas in het stapeltje naast de weegschaal. Na 1 keer wegen heb je nog 3 kazen over. Leg nu aan elke kant van de balans 1 kaas (en 1 kaas ernaast) en je hebt je antwoord.”
Ik had nog nooit van het drieslagmodel, het handelingsmodel of het hoofdfasemodel gehoord. Ik kende de referentieniveaus niet, wist niks van diagnosticerend onderwijzen of de basisbewerkingen en de logica achter de leerlijnen voor rekenen waren mij onbekend. Er ging een ‘reken’-wereld voor mij open en vol enthousiasme deelde ik als rekencoördinator al mijn zojuist opgedane kennis met mijn collega’s.
“Maak deze rekenreeks af: 1 11 21 1211 111221 312211 …….. (uit Getal & Ruimte junior, meesterboek, groep 5)”
Op zo’n moment van enthousiasme over het rekenonderwijs had ik tijdens de begeleide zelfevaluatie van onze school (Audit in kader van het programma Klasse!) contact met Sonja Sinkeldam en zij daagde mij uit om een netwerk van rekencoördinatoren binnen de ASKO op te starten. Een jaar later, op 4 oktober 2021, was de eerste bijeenkomst van het netwerk het heugelijke feit. Met 6 andere enthousiaste ASKO-rekencoördinatoren (St. Augustinus, De Bron, St. Jozefschool Muiden, De Mijlpaal, Bekkersschool en De Archipel) zijn we begonnen met het netwerk met als doel een plek te zijn waar rekencoördinatoren met elkaar van gedachte kunnen wisselen over hun rol als rekencoördinator en waar ze kennis kunnen delen over de nieuwste ontwikkelingen binnen het rekenonderwijs, om zodoende (waar nodig) het niveau van het rekenonderwijs op de scholen binnen de ASKO te verhogen.
“Antwoord: zeg hardop welke getallen je ziet: 1 (ik zie 1 keer een 1, dus:) 11 (ik zie 2 keer een 1, dus:) 21 (ik zie 1 keer een 2 en 1 keer een 1, dus:) 1211, etc.”
In het eerste jaar hebben we met het netwerk een kwaliteitskaart voor rekencoördinatoren gemaakt, een extra bijeenkomst over Bareka gehad, gesproken over sterke rekenaars naar aanleiding van het boek van Suzanne Sjoers, een database aangelegd met voor rekencoördinatoren handige documenten en zijn we met het netwerk naar het Medilex-congres geweest over ‘Rekenproblemen en dyscalculie in het primair onderwijs’.
“Tip: ben je op zoek naar meer rekenraadsels en rekenspelletjes? Kijk dan eens naar ‘De draad van Ariadne’ in ‘Volgens Bartjens’ (het vakblad over rekenonderwijs in het PO).
Komend schooljaar verwelkomen we weer een aantal nieuwe rekencoördinatoren van de ASKO binnen ons netwerk. We gaan het onder andere hebben over de basisbewerkingen en drempelspellen, over rekenonderwijs aan het jonge kind en we gaan het rekenonderwijs aan de sterke rekenaar verder uitdiepen samen met Maud van Keulen, een expert op dit gebied (zij heeft bijvoorbeeld het artikel ‘Pimp je lesdoel’ over de ‘lesdoelplusser’ geschreven met Suzanne Sjoers in Volgens Bartjens) en is werkzaam binnen de ASKO. Zo proberen we zo goed mogelijk gebruik te maken van de kennis die er binnen de scholen van de ASKO is.
