Nieuwe serie: waardengedreven onderwijs op onze ASKO scholen. Wat betekent dit nu?
"De ASKO verbindt, met aandacht en ambitie" - is geen holle slogan. Het is onze identiteitsstandaard, waarmee wij willen vormgeven aan waardengedreven onderwijs op onze scholen. Maar wat houdt dit dan precies in? Op Montessorischool de Regenboog wordt bewust nagedacht hoe goed om te gaan met diversiteit onder ouders en kinderen.
Innerlijk kompas op de Regenboog
Om samenwerking met ouders goed in te vullen, vaart De Regenboog op een innerlijk kompas: hoe ga je met elkaar om en wat wil je voor de kinderen en ouders betekenen.
Leren van ouders
De montessorischool staat in Zuidoost. “De culturele achtergrond, geloofsovertuiging en opleidingsniveau van onze ouders vormen een enorme mix”, vertelt directeur Rob Schimmel. “Dat leerlingen profiteren van de samenwerking tussen school en hun ouders, is voor ons glashelder. De meeste ouders zijn volgens Rob heel betrokken. Die verwachting spreekt de school uit bij aanmelding en inschrijving van leerlingen. De kennismakingsgesprekken met de leerkracht zijn volgens hem een stapje in educatief partnerschap. “Het heeft ons al veel gebracht. We zijn blij met de ervaringen van ouders: wat vindt hun kind leuk, waar is het goed in en hoe lossen zij dingen met hun kind op? Ouders vinden het fijn om te mogen vertellen. Wij zeggen niets en proberen zo goed mogelijk te luisteren. We kunnen een heleboel leren van deze gesprekken.”
Verbinden en vertrouwen
Dat ouders de kennismakingsgesprekken heel erg waarderen, hoort Joke de Hoogh, coördinator van het project de Verteltas, terug op de oudercursus. Deze cursus gaat over taalstimulering en -ontwikkeling met de Verteltas als vehikel. In drie ochtenden krijgen ouders van kinderen uit de groepen 1 tot en met 4 handvatten voor bijvoorbeeld woordenschatuitbreiding en interactief voorlezen. Ook ouders van de peuterspeelzaal worden hiervoor uitgenodigd. De Verteltas (zie ook kader) bestaat uit zelfgemaakt materiaal, zorgvuldig samengesteld door ouders en school. Alle kinderen tot groep 4 mogen de verteltassen mee naar huis nemen en krijgen daarmee het vertrouwen dat ze er op een goede manier mee omgaan. Tijdens de oudercursus vertellen en delen ouders ervaringen met elkaar. “Door naar school te gaan en de cursus te doen, kiezen ze voor hun kind en dat is een bindend element”, vertelt Joke.
Drempels wegnemen
De Regenboogschool heeft nu zo’n 200 verteltassen. Ze hangen goed zichtbaar en geordend op moeilijkheid, in de centrale hal van de school. Het is een mooi en tastbaar voorbeeld van wat samenwerking tussen school en ouders kan opleveren. Joke: “De Verteltas heeft heel veel kanten. Om te kunnen knippen en plakken, hoef je de taal niet te spreken en daarmee is de Verteltas een laagdrempelige manier om met andere ouders in contact te komen en iets voor de school te doen. De ouder maakt deel uit van een groepje en gaat zich langzamerhand thuis voelen. Er wordt met elkaar over van alles gesproken, opvoedingsvragen bijvoorbeeld die dan vanuit verschillende culturele achtergronden worden belicht. Dat ontstaat vanzelf, daar voeren wij geen regie op.”
Ook voor de kinderen is de Verteltas een succes, weet intern begeleider Suzanne van Lier. “We hebben het Vertelhuisje, daar lezen de kinderen uit de bovenbouw met de jongere leerlingen. Het gaat verder dan lezen. Ze werken ook aan hun sociale vaardigheden; het is leuk om een kind te kunnen complimenteren dat hij het goed doet met zo’n kleintje. Het zijn vaak de kleine dingen die van de Verteltas zo’n mooi project maken. Zo kan een kind zo trots zijn dat zijn moeder die tas gemaakt heeft. En dat is belangrijk, trots zijn op wie je ouders zijn en waar je vandaan komt”, besluit Joke.
Breien
De Regenboog neemt ouders die willen helpen met onderwijs serieus. Leesouders zijn daar volgens Suzanne een voorbeeld van. “Voor ouders of vrijwilligers die komen lezen met onze leerlingen organiseren we een startbijeenkomst. We leggen uit op welke manier de school met de kinderen leest en vragen hen dat ook zo te doen. En dat wordt ook geëvalueerd.” Verder bekijkt de school de mogelijkheden van initiatieven waar ouders zelf mee komen. Suzanne: “Er is bijvoorbeeld een moeder die met kinderen breit. Dat is goed voor hun motorische ontwikkeling en het is heel leuk. Dat doet deze moeder met jongere kinderen, maar ze breit ook met 8e groepers die afscheid gaan nemen: lekker chillen met twee breipennen onder je armen.
Een ander voorbeeld zijn The English Parents, drie native speakers die graag Engels wilden geven op school. Dat deden ze volgens het onderdompelingprincipe (er wordt alleen Engels gesproken). En er werd tweemaal per jaar The English Play opgevoerd, een toneelstuk waar ouders ook voor werden uitgenodigd. “Niet alle initiatieven kunnen worden uitgevoerd, soms leveren ze een worsteling op in de organisatie van het eigen aanbod”, vertelt directeur Rob Schimmel. “Maar we kijken altijd of we in kunnen passen. En als dat het geval is, doen we dat graag omdat juist deze initiatieven de ouderbetrokkenheid enorm stimuleren.”
Luisteren
“Partnerschap met ouders vraagt andere vaardigheden”, vertelt hij tot besluit. “Toen ik hier vijfentwintig jaar geleden begon, was het zo dat we ouders meer op afstand hielden. Wij waren de professionals die het beste wisten wat kinderen nodig hebben. En ouders bedachten dat een kerstmusical wel heel leuk was, maar het team baalde dat zij de leuke ideeën van ouders moesten uitvoeren. Nu maken we gebruik van de ervaringen en kwaliteiten van ouders. Partnerschap betekent dat je ouders serieus neemt. We scheppen ruimte voor ideeën en initiatieven van ouders, maar ook voor hun zorgen over hun kinderen en de soms heftige emoties. Goed luisteren is belangrijk. Daarvoor heb je elkaar in een team nodig. want het vraagt soms heel veel van ons al professional: achter de onredelijkheid en de verwijten moeten wij de zorgen van ouders over hun kind blijven zien. Het gaat er om dat wij ons verhaal over een kind verbinden met het verhaal van ouders.